Wypalenie w sporcie – ogień w wodzie!

Czy w pływaniu można się wypalić? Można! Dzieje się to nad wyraz często wśród młodych adeptów sportów pływackich. O tym, jak pielęgnować pasję do pływania oraz jak rozumieć i zaakceptować proces odejścia ze sportu wyczynowego młodego pływaka, opowiada Maciej Rakowski z MWR Sport.

Wypalenie w pływaniu?

Czy pływakowi/pływaczce w młodym wieku również grozi wypalenie? Jeżeli tak, to dlaczego?

Oczywiście, że tak. Należy pamiętać, że aby osiągać wyniki w pływaniu, trzeba wiele godzin spędzać w wodzie. Często na tej samej pływalni – od ściany do ściany; często o bardzo wczesnych godzinach. Jeżeli trenerzy ulegają zmęczeniu i wypaleniu, to nie można się dziwić młodym pływakom. Statystycznie największa liczba dzieci uprawia pływanie w wieku 11–13 lat. Po tym okresie zawodnicy zaczynają odchodzić ze sportu. Jest to po części naturalne zjawisko.

W pewnym wieku młoda osoba zauważa, że nie będzie mistrzem/mistrzynią świata. Kończy się wtedy dziecięcy zachwyt sportem, pojawiają się inne zainteresowania. Na pewno trener może i powinien dużo zrobić, aby młody zawodnik nie utracił entuzjazmu przedwcześnie oraz czerpał dużo satysfakcji z uprawiania sportu, ponieważ pod każdym względem – zarówno zdrowotnym, jak i systemowym – najlepiej jeśli pływak uprawia sport jak najdłużej.

Maciej Rakowski: Doświadczony trener sportowy – posiada kwalifikacje trenera pływania uzyskane na Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku oraz w Stanach Zjednoczonych (Level 3 USA Swimming Coach) oraz w Wielkiej Brytanii (Level 3 Swim England Coach). Jest także certyfikownym trenerem USA Triathlon. Autor artykułów o treningu sportowym i książki “Sportowy trening pływacki”. Obecnie zajmuje się szkoleniem kadr trenerskich dla Institute of Swimming. Prowadzi wykłady, szkolenia oraz warsztaty pływackie. W latach 1999-2020 trenował zawodników w klubach pływackich w USA, Polsce oraz w Wielkiej Brytanii.

Pływanie to zdrowie i relacje

Pływanie to wymagająca dyscyplina sportu czy raczej fajna aktywność fizyczna?

Pływanie to wymagająca dyscyplina sportu, ale także fajna aktywność fizyczna. Dzieci z zasady uwielbiają pływać, bo to tak bardzo się różni od innych aktywności. Trening pływacki bywa jednak ciężki i żmudny. Młodzi pływacy trenują często więcej niż dorośli zawodnicy w innych dyscyplinach sportowych. Wstawanie o 5–6 rano na trening dla większości młodych osób jest wyczynem niewyobrażalnym. Dla pływaków to dzień powszedni. W tym codziennym trudzie jest coś wspaniałego, niezwykłego.

Pływanie jak żaden inny sport buduje charakter, samodyscyplinę. Pływacy często mocno się przyjaźnią, bo spędzają ze sobą bardzo dużo czasu. Pływanie jest także świetną aktywnością zdrowotną, ponieważ odpowiedni trening nie nadwyręża układu kostno-stawowego i pozytywnie wpływa na wszechstronny rozwój młodego organizmu.

Podtrzymanie pasji do pływania

Jak podtrzymywać pasję do pływania u młodych zawodników i zawodniczek?

Wiele zależy od trenera. To dzięki niemu trening może być atrakcyjny i angażujący. W dzisiejszych czasach, gdy dzieci są bombardowane dopaminą z urządzeń elektronicznych, trening oraz trener muszą konkurować z TikTokiem i youtuberami. Trener, który oczekuje od dzieci wysokiego poziomu zaangażowania i motywacji, ponieważ uważa, że dzieci przed „erą smartfonową” były takie same jak dzisiaj, może być skazany na wielkie rozczarowanie.

W dzisiejszych czasach trenerzy powinni przede wszystkim wykształcić u młodych zawodników pasję do pływania. Pamiętajmy, że entuzjazm trenera jest mocno zaraźliwy. Jeżeli będzie tryskał energią, to młodzi zawodnicy będą chcieli na te treningi przychodzić nawet wtedy, gdy będą ciężkie i wymagające. Wielcy trenerzy pływania twierdzą, że rozpisany plan treningowy musi powodować u nich ekscytację, bo inaczej takiego treningu z zawodnikami nie realizują.

To od nas zależy, czy stworzenie treningu zajmie 5 minut, czy pół godziny. Poza tym trening sportowy nigdy nie powinien być tylko wykonywaniem kolejnych kilometrów. Pływak musi czuć, że się rozwija nie tylko od strony wydolnościowej, ale także uczy się nowych umiejętności. Wtedy jest zaangażowany. Trener odpowiada także za stworzenie fajnej atmosfery na treningach. Powinien się starać, by wychodzić poza schematy.

Nie zmarnujemy kariery sportowej swoich pływaków, jeśli im czasami damy trochę „funu” – rzucimy piłkę, zrobimy sztafety czy pozjeżdżają ze zjeżdżalni.

Dla urozmaicenia treningu zapraszamy na zawody open water. Kliknij zdjęcie poniżej i sprawdź się na wodach otwartych!

Rola trenera w pływaniu

Jaka jest rola trenera w budowaniu „sukcesu” i czym ten sukces może być?

W krajach, gdzie sukces w sporcie polega na rozwoju pod kątem potrzeb zawodnika, a nie stricte na samych wynikach, sportowcy osiągają wyższy poziom sportowy. Większość trenerów, w szczególności w naszym kraju, chce wyszkolić zawodników osiągających międzynarodowe sukcesy. W tym procesie szukania „diamentów” nie dostrzegamy zawodników o średnim lub niskim talencie i ich nie trenujemy odpowiednio do możliwości. Każdy zawodnik chce czuć, że jego rozwój jest ważny dla trenera.

Sukces szkoleniowca powinien być definiowany jako osiąganie pełnego potencjału pływackiego z każdym zawodnikiem, a nie tylko z tymi najlepszymi. Dla jednego zawodnika „mistrzostwem” będzie zdobycie medalu na rocznikowych mistrzostwach, a dla innego – finał na zawodach miejskich.

Sukces to nie tylko liczba zdobytych medali i pobitych rekordów. Sukcesem może być to, że zawodnicy po skończeniu kariery, dzięki treningowi i wartościom, które zostały wykształcone dzięki uprawianiu sportu, osiągają zawodowe i osobiste sukcesy w życiu po pływaniu.

Sukcesem jest także to, że zawodnik sam zostaje w przyszłości trenerem. I wreszcie sukcesem jest to, że byli zawodnicy utrzymują kontakt z własnym szkoleniowcem, ponieważ doceniają, jak bardzo ważny był dla nich ten okres.

Sprawdź jak budować karierę dwutorową w sporcie, bądź jak zostać ratownikiem wodnym. Kliknij zdjęcia poniżej!

Podstawą dobrego treningu jest rozwój

Poszukiwanie, eksperymentowanie, testowanie… Czy to możliwe w treningu pływackim?

Praca z zawodnikami – w szczególności z młodymi – jest bardzo dynamicznym zajęciem. Każde dziecko jest inne, potrzebuje indywidualnego podejścia, a obecne czasy wymagają od nas –szkoleniowców – wyjścia ze swojej strefy komfortu. To, co działało 5 lat temu, 3 lata temu czy nawet rok temu nie oznacza, że będzie się sprawdzało obecnie. Na szczęście dostęp do światowej wiedzy, ciekawych praktyk i rozwiązań jest nieograniczony.

W dzisiejszych czasach wystarczy wyszukiwarka Google. Nie istnieje jedna droga, jedyna właściwa metoda efektywnego szkolenia zawodników w pływaniu. Trener, który nie poszukuje, nie eksperymentuje, stoi w miejscu, a trener, który nie testuje, porusza się po omacku.

Do pływania można wrócić

A co w sytuacji, gdy już nie chce się pływać? I jak przygotować się do powrotu? Miłość do pływania chyba zostaje na zawsze…

Gdy zawodnik myśli o odejściu ze sportu, trzeba tę decyzję uszanować. Z mojego doświadczenia wynika, że trener w większości wypadków nie jest w stanie zatrzymać zawodnika, gdy ten myśli o zakończeniu swojej przygody ze sportem. Trener jedynie może spowodować, że ta decyzja zostanie odroczona w czasie.

Gdy zaczyna brakować pasji, nieunikniony jest koniec przygody ze sportem. Wiele osób wraca do pływania po wielu latach przerwy i odnajduje w nim na nowo wiele satysfakcji. Trzeba pamiętać, że w trening sportowy należy wdrażać się powoli. Tego, co mogliśmy robić na treningu, gdy byliśmy nastolatkami, nie możemy powielać, gdy jesteśmy dorośli.